Mellem Færeyinga saga og Sigmundarkvæðið eldra / Between Færeyinga saga and Sigmundarkvæði eldra
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Abstract
Úrtak
Tað føroyska Sigmundarkvæðið eldra varð yrkt í styttri ella longri tíð fyri 1673, tá ið Lucas Debes nevndi tað í sínari bók. Evnið var komið – ígjøgnum millumliðir – úr tí íslendsku søg uni Færeyinga saga (her stytt: Fær.s.orig.). Hon varð skrivað fyrst í 13. øld og hvarv aftan á at úrdráttir vórðu skrivaðir av í trimum tekstum: (1) tann serstaka Óláfs saga helga, (2) Óláfs saga Tryggvasonar en mesta, (3) søgusavnið Flateyjarbók. Í 1832 og aftur seinni hava hesir úrdráttir verið savnaðir til eina nýggja søgu, ið eisini verður nevnd Færeyinga saga (her stytt: Fær.s.rekonstr.).
Spurningurin, ið henda greinin setur, er hesin: Gjøgnum hvørjar millumliðir kom evnið úr Fær.s.orig. til tann føroyska yrkjaran? Svarið er hetta: Gjøgnum Ólafs sögu Tryggvasonar ena mestu ella partar av henni. Í summum vísuuppskriftum finst ymiskt sum má vera komið úr Flatoyarbók, men tað er helst sett inn í vís una aftan á 1770, tá ið ein endursøgn av teimum føroysku frásøgnunum í Flatoyarbók kom út á donskum.
Ta síðstu leiðina til yrkjarans kann evn ið hava verið borið av munnligari frásøgn, ið kom frá lesnaði av tí nevndu søguni um Ólaf Tryggvason. Nær og hvar hesin lesnaður kann hava verið gjørdur, vita vit ikki. Ein møguleiki er: í 16. øld í Bergen ella har um leið.
Summary
The Faroese Sigmundarkvæðið eldra was composed some time before 1673, when Lucas Debes mentioned it. The subject-matter derived – through intermediates – from the Icelandic Færeyinga saga (abbreviated: Fær.s.orig.). This saga had been composed shortly after 1200, and it is now known only from excerpts in three texts: (1) the separate Óláfs saga helga, (2) the longest Óláfs saga Tryggvasonar, (3) Flateyjarbók. These excerpts were recollected in 1832 and later, forming a new Færeyinga saga (abbreviated: Fær.s.rekonstr.).
The question raised here is: Which were the intermediates through which the subject matter had passed from Fær.s.orig. to the poet of Sigmundarkvæðið eldra? The answer adopted here is: Through the longest Óláfs saga Tryggvasonar or parts of it. Some versions of the ballad contain elements which must derive from Flateyjarbók, but they were probably introduced into the ballad after 1770, when the Faroese subject-matter in Flateyjarbók was retold in Danish.
The last part of the passing of the subject-matter to the poet may have been an oral tradition originating in a reading of the above-mentioned saga. We do not know when and where this reading occurred. A possibility is: in the 16th century at or near Bergen.