Nakrar hugleiðingar um hvussu sagnorðini blíva og verða koma fyri í nútíðar, munnligum føroyskum: The distribution of the two auxiliary verbs blíva and verða in modern spoken Faroese

Abstract

Úrtak

Sagnorðini blíva og verða, ið eitt sindur skal verða sagt um her, hava higartil oftast verið mett sum samheiti í føroyskum, og orðið verða verður mett sum upprunaligari, við tað at tað er arvorð úr norrønnum, og orðið blíva verður mett sum óneyðugt tøkuorð úr lágtýskum um danskt. Við føroysku siðvenjuni í sambandi við málreinsan (purismu) hevur blíva tí ikki verið nógv nýtt
í skrivligum føroyskum.
Greinin er skrivað við vón um at kunna seta fram nakrar hugsanir um tey bæði sagnorðini, bæði úr einum nútíðar og einum søguligum málfrøðiligum sjónarhorni, og røtt verður um, hvussu tey koma fyri í nútíð í munnligum føroyskum. Nýggjar samrøður við føroysk heimildarfólk, tiknar upp í sambandi viðMasterritgerð eftir høvundan, eru grundarlagið undir tí, ið verður umrøtt.
Niðurstøðan er, at hóast mótstøðan móti blíva hevur verið hørð, so er hetta sagnorð kortini komið inn í talað mál. Serliga áhugavert er, at í innsavnaða tilfarinum er nógv, ið bendir á, at við tíðini er ein merkingarligur (semantiskur) munur íkomin, við tað at týdningurin hjá orðinum blíva bregður nakað frá týdninginum hjá orðinum verða. Hetta verður kannað, og roynt verður
við nýggjum dømum at siga nakað um munin teirra millum.

Abstract

This article discusses the distribution of the two auxiliary verbs blíva and verða in Faroese. The verbs have so far been regarded as synonyms, of which verða, making a part of the old Norse lexical inventory, has been considered ‘good language’, whereas blíva has been considered an unnecessary loanword from Plattdeutsch. Consequently, blíva has not been much used in the written language due to the purist traditions in Faroese.
The article has been written with a view to highlighting the distribution of the two auxiliaries in the present tense in the verbal language. This has been done from a diachronic as well as a synchronic viewpoint. The discussion is based on interviews with native speaking informants that were conducted in connection with the author’s Master’s thesis.
Although the defense has been considerable against blíva, the conclusion seems inevitable that the auxiliary has entered the verbal language. However, the distribution of the two verbs in the spoken language seems to reflect a semantic difference, and this distinction is the main focus of this article. In order to be able to discuss the dissimilarities, therefore, the semantic
characteristics have been studied grammatically as well as tested in new phrases by reverting to a group of informants that constitutes 10% of the original lot.