Kongsbókin og lógir føroyinga í hámiðøld

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

Kongsbókin og lógir føroyinga í hámiðøld
Published Nov 15, 2023
Andras Mortensen

Abstract

Kongsbókin er ein lógbók, sum er samansett av tveimum skinnhandritum, har tað minna handritið inniheldur Seyðabrævið og tað størra ta norsku Landslógina, sum varð lógtikin á Gulatingi í 1274. 

Kongsbókin hoyrdi til løgmansembætið í Føroyum, og í henni fáa vit upplýsingar um rættarskipan og tingskipan føroyinga í há- og seinmiðøld. Lóggávan í bókini hevur evnað føroyska mentan heilt fram til okkara dagar. Kongsbókin er tí føroyskur mentanararvur og ein hin dýrmætasti fornluturin, sum vit eiga.  

Í Kongsbókini finnast reglur og hugsjónir, sum løgdu lunnar undir tað føroyska samfelagið og hava ávirkað føroyska mentan síðan hámiðøld.

Í bókini standa lógirnar, sum innførdu kongliga stýrisskipan í Føroyum. Stundum hava løgmenn og skrivarar í seinmiðøld niðurskrivað sumt av tí, sum fór fram á løgtingi, m.a. tær fyrstu lógarsamtyktirnar hjá løgtinginum í 14. øld.

Kristinrætturin úr lógbókini, sum Føroya biskupur hevði um hendur, er eisini tikin við í útgávuna. Biskupur umsat kristinrættin, sum skipaði, hvussu kristindómur skuldi haldast í tí dagliga.

Andras Mortensen, lektari í søgu á Fróðskaparsetrinum, hevur skrivað søguligan inngang, umsett úr handskrift og týtt. 

Bókin hevur heilsíðumyndir av øllum síðunum í Kongsbókini við teksti úr upprunahandritinum og í nútíðar týðing. Bókin er í stórum broti, 416 síður og í bókarkasettu. Bókin er til tey, sum hava áhuga fyri føroyskari søgu, lóg og mentan eins og máli og listarligari handskrift.

Abstract 122 |

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Section
Onnur Rit