Frá tilboði til læknastríð: Søguvísindalig háttaløg, uppgávur og keldur.

Abstract

Hetta er ein bók við nógvum heimildartilfari til ymisk evni í nýggjaru politisku søgu Føroya. Talan er um tilfar, sum høvundurin hevur savnað saman í ymisk  um skjalasøvnum gjøgnum nógv ár. Tilfarið er sett saman við støði í fýra avmarkaðum evnum: Tilboðið í 1906, Adressumálið í 1917, Noregsmálið í 1923 og Læknastríðið í 1953. Serligur dentur hevur verið lagdur á at velja út og seta saman keldur, sum innan tey einstøku evnini lýsa ósemjur um gongdina í teimum einstøku málunum. Til hvørt av teimum fýra evnunum er ein søguligur inngangur og arbeiðsspurningar til keldutilfarið. Í bókini er eisini ein drúgvur inngangur til søgulig háttaløg. Hetta ger, at bókin hóskar væl til frálæru á miðnáms­ og universitetsstigi, serliga í søgu, men ivaleyst eisini í øðrum lærugreinum.

Nógv av keldutilfarinum hevur ongantíð verið á prenti fyrr og átti tí eisini at havt almennan áhuga. Nýggjar og forkunnugar upplýsingar, sum varpa ljós á samfelagslig viðurskifti í nýggjari politisku søgu Føroya eru at finna í hesum tilfarinum. Tilfarið er fingið til vega í bæði føroyskum og donskum skjalasøvnum, t.d. Føroya Landsskjalasavni og Folketingets Bibliotek og Arkiv í Keypmannahavn, umframt í privatum søvnum, sum høvundurin hevur fingið atgongd til. Í tilfarinum um Læknastríðið eru t.d. fleiri innanhýsis fundarfrágreiðingar úr landsstýrinum, sum varpa nýtt ljós á gerðir landsstýrisins, loyniligt brævasamskifti hjá løgmanni og privat brøv millum aktørar í læknamálinum.

Bókin er serliga ætlað til frálæruna í søguvísindum á teimum hægru undirvísingarstovnunum, men tilfarið er ivaleyst eisini áhugavert fyri fólk við almennum søguligum og samfelagsligum áhuga.